Gazintep Üniversitesi Týp Fakültesi Kalp Damar Cerrahisi bünyesinde açýlan varis merkezinde, güncel yöntemler kullanýlarak neþtersiz, dikiþsiz ve yarasýz ameliyat yöntemleri ile varis tedavisi yapýlýyor. Op. Dr. Erhan HAFIZ kalp damar cerrahisi bünyesinde açýlan varis merkezi ile ilgili bilgiler verdi.
Varis
Dünya genelinde en çok görülen hastalýklardan biri varis ya da diðer bir tabirle damarlarda geniþleme problemidir. Hastalýk toplardamar geniþlemesi ve kýlcal damar geniþlemesi þeklinde iki gruba ayrýlmaktadýr. Tüm damarlarda görülme riski olmasýna karþýn en sýk bacaklarda görülür. Bunun nedeni ise vücudumuzun oluþturduðu aðýrlýk ve basýnç direkt olarak bacaklarda bulunan damarlara yansýtmasý ile alakalýdýr. Kýlcal damar problemi kozmetik problem olarak görülürken toplar damar geniþlemesi ile mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalýk olarak ciddiye alýnmasý gerekmektedir.
Sebepleri, belirtileri, þikayetleri nedeni ile tedavi þeklinde farklýlýk görülmektedir.
Toplardamar kirli kaný bacaklardan kalbe doðru geri taþýmaktadýr. Kan temizlenerek tekrar vücuda pompalanýr. Tabii ki bu geri taþýma yer çekimininde etkisi ile hayli zor olmaktadýr. Sürekli geri kaçma eðiliminde olan kaný engellemek için toplardamarlarda 5-10 cm aralýklarla kapakçýklar bulunmaktadýr. Bu kapakçýklar kirli kaný geri kaçýrmamak dýþýnda akýma yardýmcý olmaktadýr. Bu kapakçýklarýn bozulmasý ile kirli kan damarlarda bekleyerek damarlarýn geniþlemesine neden olmaktadýr.
Varis hastalýðýnýn en önemli nedeni uzun süre ayakta kalma ve sabit çalýþma durumudur. Uzun süre ayakta kalan çalýþanlar 30-45 dakika aralýklarla çalýþma yerini terk ederek 2-3 dakika bile olsa yürüyerek toplardamarlarda oluþan basýncý daðýtmasý gerekir.
Diðer nedenler:
Genetik (Ailesel)
Ýlerleyen Yaþ
Fazla Kilo, Obezite
Hamilelik: Hamilelik sonrasý birkaç ayda kendiliðinden gçebilir
Menopoz
Oral Kontraseptif kulanlar
Varis Belirtileri ve Þikayetkeri
Hastalar ihmalden dolayý Kalp damar cerrahi uzmanýna muayeneye giden birçok hastada ilerlemiþ kalýn varisler görülmektedir. Estetik açýdan kötü görünüm yaný sýra ilerledikçe aðrý, kramp, kaþýntý, kanama, ciltte renk deðiþimine, bacaklarda yaralara (varis ülserleri) neden olmaktadýr. Bu þekilde belirtiler ortaya çýktýðýnda kendiliðinden geçmesini beklemek yerine mutlaka bir kalp damar cerrahisi uzmanýna muayene olmak lazým.
Varis Tedavisi
Hamile kadýnlarda görülen varisler çoðu zaman doðumdan 2-3 ay sonra kendiliðinden geçme olasýlýðý bulunmaktadýr. Bunun dýþýnda kalan toplardamar geniþlemesi ya da kýlcal damar çatlamasý problemi olan herkes mutlaka tedavi olmasý gerekmektedir. Yani gebelik sürecinde oluþan varisler dýþýnda kendi kendine geçme olasýlýðý yoktur. Tam aksine sürekli ilerlemekte ve þikayetlerin de artýþ görülmektedir.
Ameliyatsýz Varis Tedavisi (Önerilir)
10-15 yýl öncesine kadar sadece açýk ameliyat ile damarlarýn çýkarýlmasý uygulanýyordu. Geliþen teknoloji ile ameliyat gereksiz hale gelmiþtir.
Lazer: Kýsa adý EVLA olan (Endövenoz Lazer Ablasyon) yöntemi ile yapýlan tedavi damar içine lazer fiberi ile girilerek yapýlmaktadýr. Bunun için ultrason yardýmý gerekmektedir. Ýðne ile delinen damar içine girilir ve damar boyunca lazer fiberi sokulmaktadýr. Sonrasýnda verilen enerji ile problemli damarlar tahrip edilmektedir.
Exotheme Laser: Cilt üzerinden sadece 2mm’ye kadar olan kýlcal damarlara uygulanan yöntemdir.
RF (Radyo Frekans): Yine ayný þekilde lazer gibi damar içi ve cilt üzerinden olmak üzere 2 farklý uygulanýþ þekli bulunmaktadýr. Cilt üzerinden uygulanan genelde kýlcal damarlar ile sýnýrlý kalmaktadýr. Ýðne kadar ince ucu ile kýlcal damarlara milimetrik dokunuþlar yaparak etki etmektedir. Damar içinden uygulanan yöntemde ise Ultrason cihazý ile yapýlmaktadýr. Sorunlu damar tespit edilerek içerisinde çok ince bir tel sokulmaktadýr. Sorunlu damarýn boyunca ilerletilen tele enerji verilerek damarýn tahrip olmasý saðlanýr.
Embolizan (Yapýþtýrýcý): Lazer ve Radyo terapiden tek fark damar içine embolizan (yapýþtýrýcý) madde enjekte edilip damarýn týkanmasýdýr.
Köpük (Skleroterapi): Bir diðer ameliyatsýz varis tedavisi ile yine toplumda sýkça bilinen köpük uygulamasý olup, ayný zamanda Sklerotarapi (ilaçla tedavi) olarak bilinmektedir. Yine damar içine uygulanan tedaviler arasýnda yer almaktadýr. Çünkü geniþlemiþ varisli damarlara çok ince bir iðne yardýmý ile sklerozan madde (ilaç) enjekte etmektedir. Köpük ve Skleroterapi olarak ayrýlma nedeni ise sklerozan maddeyi kullaným þekli ile alakalýdýr. Köpük uygulamasýnda ilaç + hava 3’lü musluk yardýmý ile karýþtýrýlarak köpürtülmekte ve bu þekilde sorunlu damarlara enjekte edilmektedir. Diðerinde ise ilacý saf haliyle damarlara enjekte etmektedir.
Varis Ameliyatý
Strippng: En çok uygulanan varis ameliyatlarýndan biri Strippng olup, Türkçe olarak isimlendirmek gerekirse damarý sýyýrma anlamýna gelmektedir. Genelde genel anestezi uygulanarak yapýlýr. Rejionel (bölgesel) anestezi de uygulanabilir. Çoðunlukla baldýr bölgesinde yapýlan kesi ile sorunlu damarýn içine tel sokulmaktadýr. Sokulan tel diz altý veya ayak bileðine kadar ilerletilmekte ve sonrasýnda yine yapýlacak kesi ile telin ucu dýþarý çýkarýlmaktadýr. Bu aþamadan sonra damar telin ucuna baðlanarak ilk sokulan noktadan tel geri çekilerek damar çýkarýlýr.
Pake Eksizyonu: Bir diðer ameliyat ise Pake Eksizyonu bir ya da birden fazla noktadan keserek küçük parçalar (pakeler) halinde çýkarmaktadýr.
Varis Kremi ???
Cilde sürülen herhangi bir krem ile hastalýðýn ortadan kalkmasý mümkün deðildir. Tek etkisi içerisinde yer alan uyuþturucu etkili madde ile yaþadýðýnýz aðrý problemini hafifletebilir. Bunun dýþýnda herhangi bir faydasý yoktur.
Varis Çorabý
Varis çoraplarý hastalýðý iyileþtirme özelliði yoktur. Faydalarýna gelince compress (basýnç) özelliði ile geniþlemiþ damarlarý basýnç uygular. Böylece kan akýþýný daha kolay hale getirmekte ve kirli kanýn beklemesini zorlaþtýrýr. Bu yönü ile iyi bir aðrý kesici görevi görebilir. Ayný þekilde hastalýðýn ilerlemesine kýsmen engel olabilir.