STRESÝN VÜCUDUMUZA ETKÝLERÝ VE BAÞ ETME YÖNTEMLERÝ

Özel Hatem Hastanesi Psikoloðu Elif BEYDAÐI Stresin vücudumuza etkileri ve baþ etme yöntemleri hakkýnda bilgiler verdi. 

 

Stres nedir?

Var oluþun tehdit edildiðinin algýlanmasýna verilen bedensel, zihinsel, davranýþsal tepkilerimizdir (Bedeni ve zihni harekete geçiren enerji). Stres, çok duyduðumuz, herkesin hayatý boyunca karþýlaþtýðý bir durumdur.

 

Strese verilen anlýk tepkilerimiz nelerdir?

Bireylerin strese karþý ürettikleri tepkiler çok çeþitlidir. Bunun nedeni ise, bireylerin farklý yaþamlarýnýn, farklý deneyimlerinin olmasý ve düþüncelerinin tepki verme þekillerinin farklý oluþundan kaynaklanmaktadýr. Yani bir durum bizim için stresli de olabilir, stresli olmayabilir de; verdiðimiz tepkiler olayý nasýl algýladýðýmýza baðlýdýr.

 

Farkýnda olduðumuz tepkiler

• Kalp atýþlarýnýn hýzlanmasý 

• Ellerin ve ayaklarýn soðumasý 

• Kesik ve hýzlý soluklar 

• Ellerin titremesi 

• Ýskelet kaslarýnýn kasýlmasý 

• Tüylerin diken diken olmasý 

• Tuvalete gitme ihtiyacý

 

Farkýnda olmadýðýmýz tepkiler

• Beden kimyasýnýn deðiþmesi/hýzlanmasý 

• Göz bebeðinin geniþlemesi 

• Kortizol, kortizon, tiroid  artýþý 

• Cinsel hormonlarýnda azalma 

• Sindirim sisteminin yavaþlamasý 

• Ýnsülin azalmasý, kan þekerinde artýþ 

• Oksijen tüketiminde artýþ 

• Kanýn kalýnlaþmasý 

• Beyin kimyasýnýn deðiþmesi/hýzlanmasý

 

Stres hastalýklara neden olur mu?

Stres bizim pek çok hastalýða olan baðýþýklýðýmýzý zayýflatýr. Bu nedenle aslýnda fiziksel hastalýklarýn neredeyse tümü psikosomatiktir; zihnin bedeni etkilemesidir (Fiziksel hastalýklar duygusal strese baðlý olarak baðýþýklýk sisteminin zayýflamasý ve hastalýk yapýcý etmenlerden etkilenmeye açýk hale gelmesi nedeniyle ortaya çýkar). Zihinsel durumlar baþlatýcý ya da ara deðiþken olabilir. Zihin bedeni zayýflatýr, patojenler bedeni daha kolay ele geçirir; zihin bedeni daha da zayýflatýr, hastalýk hýzlanýr (Psikojenik hastalýklar). 

  

Hayatýmýzý ve yaþadýðýmýz stresi yönetebilir miyiz? Bunun için neler yapýlabilir?

Stres yönetiminde hedef; tüm stresi ortadan kaldýrmak deðil, onu en üst düzeyde performans oluþturmak için bir motivasyon aracý olarak kullanmak. Stres yararlý olduðu sürece istenilir. Buna deðindikten sonra; 

evet, stresimizi yönetebiliriz. 

Bunun için;

• Öfke, üzüntü, korku duygularýmýza

 “kulak vermek”, 

• “Ýhtiyacýmýz”ý karþýlamak üzere harekete geçmek,  

• Öfke, üzüntü, korku sonucunda kanýn içine yollanan kortizol, kortizon, tiroid ve benzeri hormonlarýmýzýn birikmemesine çalýþmak,

• Sempatik (gaz) / parasempatik (fren) sistemlerimizin iþleyiþini dengelemek,   

• Spor aracýlýðýyla fren sistemimizi kýsa sürede devreye sokmak,   

• Doðru nefes/meditasyon aracýlýðýyla fren sistemimizi daha sýk çalýþtýrmak,   

• Doðru beslenmek,   

• Ýyi uyumak.

---

•