El ve ayaklardaki titremeler, çoðu kez Parkinson ile karýþtýrýlýyor. Uzmanlar “Bu þikâyetler, tiroit ve diyabet gibi hastalýklarýn belirtisi olabilir” diyor...Ýstemsiz kasýlma ve seðirmeler ile kaslarýn kýsa süreli kasýlmasý; vücutta, ellerde, ayaklarda ve boyunda titremelere yol açýyor. Türkiye’de ve dünyada sýk olarak görülen ancak nedeni tam olarak bilinmeyen titremeler, yaþam kalitesini de olumsuz etkiliyor. Her yaþ grubunda ortaya çýkabilen titreme, nedene yönelik yöntemlerle tedavi edilebiliyor. Özel Deva Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Samiye Uslu KUZUDÝÞLÝ, titremeler ve tedavileri hakkýnda önemli bilgiler veriyor...
YAÞLA BÝRLÝKTE RÝSK ARTAR
Nedeni bilinmeyen titremeler, ‘Esansiyonel tremor’ olarak adlandýrýlýyor. Vücutta en sýk rastlanan hareket bozukluklarýnýn baþýnda gelen bu rahatsýzlýklar, yaþlanmayla birlikte ilerliyor. Eller öne uzatýldýðýnda ya da bardak, kaþýk tutarken veya yazý yazarken daha çok ortaya çýkýyor. Eller ve kollar tamamen serbest olduðunda örneðin kucakta istirahat halinde titremeler duruyor. En çok ellerde oluþan titreme, daha sonra da baþ, boyun, bacaklar, ses telleri ve gövdede görülüyor. Her titreme bir hastalýk belirtisi olmayabiliyor.
PARKÝNSON’LA KARIÞTIRILIYOR
Vücuttaki esansiyonel titremeler, genellikle Parkinson hastalýðý ile karýþtýrýlýyor. Her ne kadar þikayetler benzerlik gösterse de iki hastalýðý birbirinden ayýrmak gerekiyor. Nedeni bilinmeyen titreme, Parkinson’a göre 10 kat fazla görülüyor. Parkinson titremesi; istirahat halinde, eller rahat pozisyonda dururken ortaya çýkýyor ve hareketle azalýyor. Parkinson’da ayrýca hareketlerde yavaþlama, küçük adýmlarla yürüme, baþ ve gövde öne eðik vaziyette yürüme, yüzde mimiklerde azalma görülüyor.
SU BÝLE ÝÇEMEZ...
Esansiyonel titremeler ile karýþtýrýlmamasý gereken hareket bozukluklarýndan birini de “beyincik lezyonlarýnýn” titremesi oluþturuyor. Beyincik lezyonlarýna baðlý titremeler, diðerlerine göre daha þiddetli geçiyor. Eller hedefe yaklaþtýkça titreme þiddetleniyor. Örneðin bardak aðýza yaklaþtýrýldýðýnda artýyor. Kiþi suyu içecekken, titremeye baðlý olarak su bardaktan dökülmeye baþlýyor. Ayrýca yürürken ve otururken dengesizlik gibi baþka þikayetler de geliþiyor.
ÖMRÜ KISALTMAZ AMA...
Esansiyonel titremeler, yaþam süresini kýsaltýcý bir etki göstermiyor. Ancak þiddeti yaþla birlikte artabiliyor. Sonuç olarak bazý hastalarda yazý yazma, yemek yeme sýrasýnda güçlük, sosyal açýdan utanma gibi durumlara neden olabiliyor. Erken tedavi de hastalýðýn doðal seyrini durdurmuyor ya da yavaþlatmýyor.
MUTLAKA TEDAVÝ OLUN
Titremeler, hastanýn yaþam kalitesini ciddi derecede düþürüyorsa ve hasta günlük aktiviteleri yerine getirmekte güçlük çekiliyorsa ilaç tedavisine baþlanmasý gerekiyor. Ýlaç tedavisi ile sonuç alýnamayan ve þiddetli titremesi olan hastalarda ‘cerrahi tedavi’ yöntemlerine baþvurulabiliyor.
KAN ÞEKERÝNÝZE BAKTIRIN
Nedeni bilinmeyen titremeler, baþlangýçta hastanýn günlük yaþamýný etkilemeyebiliyor. Ancak ilerleyen dönemlerde bazý etkenlere baðlý olarak yaþamý olumsuz etkiliyor. Esansiyonel titremeleri tetikleyen faktörleri þunlar oluþturuyor:
- Heyecan ve stres
- Uykusuzluk
- Aþýrý kafein tüketimi
- Fiziksel yorgunluk
- Kan þekeri düþüklüðü
- Tiroit fonksiyon bozukluklarý
- Diðer önemli hastalýklarýn
varlýðý....