Öksürük çeþitleri ve tedavisi

Özel Gaziantep Sevgi Hastanesi Çocuk saðlýðý ve hastalýklarý Uzmaný Dr. Fatih Mert ’’Çocuklarda görülen öksürük çeþitleri, doðal ve medikal tedavi yollarý hakkýnda bilgilerini paylaþtý. Çocuk öksürüðü aileleri en çok rahatsýz eden hastalýk belirtilerinden biridir. Çocuðu yorar, aileyi üzer ve uykularý böler.Ancak çocukta öksürüðe sebep olan birçok hastalýk çok ciddi deðil, sadece can sýkýcýdýr.Öksürük sadece ciðerleri bakteriler, virüsler ve birtakým yabancý cisimlerin zararlý etkilerinden koruyan bir savunma mekanizmasýdýr.’’ 

Çocuklarda görülen öksürük çeþitleri, bunlarýn doðal ve medikal tedavi yollarý neler biliyor musunuz?

 

Öksürüðün sebebi nedir?

 Normal koþullarda burundan baþlayarak akciðerlere kadar uzanan solunum yolunun üst tabakasý toz, bakteri, virüs ve diðer yabancý cisimleri yakalayan ince bir mukus tabakasý ile kaplýdýr. Çocuklarda yaklaþýk olarak günde 0,5 litre mukus yapýlýr. silia adý verilen çok küçük tüy gibi yapýlar bu mukusu korumaya çalýþýr ve solunum yollarýna giren yabancý içeriði küçük süpürgeler gibi hareket ederek dýþarýya atar.Çocukta solunum yolu enfeksiyonu baþladýðýnda silialarýn bu doðal temizleme hareketleri ortadan kalkar.Solunum yollarý da kendisini etkileyecek yabancý cisimlerden korunmak için daha da kalýn bir mukus tabakasý oluþturmaya baþlar.Ýþte öksürük silialarýn hareketlerinin bozulduðu bu ortamda solunum yollarýnýn temizliðini saðlamak için ortaya çýkar. Silialarýn hareketlerini yeniden düzenleyebilmek için enfeksiyon geçtikten haftalar sonrasýna kadar çocukta öksürük sürebilir. 

Aileden alýnacak küçük bilgiler ýsrarlý öksürüklerin sebebinin bulunmasýnda yardýmcý olacaktýr.

Öksürüðün sebebini bulmak bazý durumlarda zor olabilmektedir. Çocuklar çoðunlukla hastalýk belirtilerini anlatamazlar, bazen muayene ile de bir þey bulunamaz ve bu durumlarda akciðer fonksiyon testleri gibi bir takým laboratuvar testleri yapmak gerekebilir.

Örneðin sürekli sigara dumanýna maruz kalma, evdeki toz ve akarlar gibi alerjen maddeler, evcil hayvanlar bu türlü ýsrarcý öksürüklerin sebebi olabilir. Öksürükle birlikte sarý, yeþil burun akýntýsý, baþ ve boðaz aðrýsý, nefesin kötü kokmasý da varsa genellikle sinüzit düþünülür.Solunum yollarýna çekirdek, fýndýk vs. yabancý cisim kaçmasý sonucu da öksürük ortaya çýkabilir.Astým, soðuk algýnlýðý, sigara dumaný da muhtemel öksürük sebeplerindendir. 

Öksürük sesi tanýda yardýmcý olur.

Kýsa, kuru ve hýrýltýlý öksürük astým, bronþit veya zatürrede ortaya çýkar.Balgamlý öksürükler ise genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarý ile oluþur.Boðmaca ve krup ta da kendine özgü öksürük sesi vardýr. 

Soðuk algýnlýðýnda veya sinüzitlerde öksürük genellikle yatarken ( mukus sürekli boðaz gerisine akmaktadýr) artar. Çocuk sabah kalktýðýnda þiddetli öksürerek ve bazen de kusarak bu mukusu temizlemeye çalýþýr. Israrcý öksürükler ise bronþit, zatürre veya astýmda görülür, pozisyonla ilgisi yoktur, gece veya gündüz oluþabilir, egzersizle artar.Çýðlýk atmak, baðýrmak veya gülmek ile þiddetli bir öksürük ataðý oluþabilir. Bebeklik yaþlarýnda zatürre ve bronþiolit hastalýklarý oldukça ciddi hastalýklardýr. 1 yaþýn altýndaki bebeklerde havayollarý henüz çok küçüktür. Bazý virüsler bu küçük hava tüpleri (bronþioller) in zarar görmesine sebep olurlar. Aldýklarý hava yetersiz gelmeye baþlar, nefes almakta güçlük çekerler ve acil müdahaleye gereksini duyarlar. Astým uzun süreli öksürüklerde en çok görülen sebeplerden biridir. Genellikle öksürük dýþýnda baþka belirti yoktur.Dinlemekle göðüste tipik solunum sesleri duyulur.

Ne yapmalýyýz ?

Öncelikle evde kesinlikle sigara içmemelidir. sigara dumaný cilialarýn hareketlerini felce uðrettýðý gibi mukus salýnýmýný da arttýrýr. Ýkinci önlemimiz ise mukus salgýsýný inceltmek ve irritasyonu yumuþatmak için çocuðumuza bol su veya benzer sývýlar içirmek olmalýdýr. Üçüncü önlemimizde havayý nemlendirici cihazlar kullanmak olabilir.

---