KURBAN BAYRAMINDA BESLENME

SANKO Üniversitesi Saðlýk Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öðretim Görevlisi Funda Esin Fakýlý, Kurban Bayramý’nda tüketilen et miktarý kadar, etlerin saklanma, hazýrlanma ve piþirme yöntemlerinin de ayný öneme sahip olduðunu söyledi.

 

Kurban Bayramý’ný diðer günlerden beslenme þekli olarak ayýran en temel özelliðin, kýrmýzý et tüketimi miktarý ve sýklýðýnýn artmasý olduðunu belirten Fakýlý, “Bayramlar, tüm aile bireylerini bir araya getiren, sevgi ve mutluluðun göstergesi olarak simgelenen geniþ sofralarýn kurulduðu günlerdir. Bugünlerde tüketilen et miktarý kadar etlerin saklanma, hazýrlanma ve piþirme yöntemleri de ayný öneme sahiptir” dedi.

 

Doymuþ yað oraný yüksek olan hayvansal gýdalarýn, kalp ve damar hastalýklarýna davetiye çýkardýðýný anýmsatan Fakýlý, Kurban Bayramý’nda et tüketilirken görünen yað kýsýmlarýnýn mutlaka temizlenmesi gerektiðine vurgu yaptý.

 

ETÝ 24 SAAT BEKLETMEDEN TÜKETMEYÝN

Kurban Bayramý’nda en sýk yapýlan hatanýn bayram günü kesilen hayvanýn etinin bekletilmeksizin birkaç saat içinde piþirilerek tüketilmesi olduðunu kaydeden Fakýlý, “Yeni kesilen hayvanýn etindeki sertlik hem piþirmede hem de sindirimde sýkýntý yaþatýr. Midede þiþkinlik, hazýmsýzlýk gibi sýkýntýlara neden olur. Özellikle mide rahatsýzlýklarý çeken bireyler, eti 24 saat bekletmeden tüketmemelidir” diye konuþtu.

 

ET NASIL SAKLANMALI

Fakýlý, daha sonra tüketilmek üzere ayýrýlan etlerin saklanmasýna yönelik þu önerilerde bulundu:

 

“Daha sonra tüketilmek üzere ayýrýlan et büyük parçalar þeklinde deðil; kýyma, kuþbaþý gibi küçük parçalara ayrýlýp, tek piþirimlik miktarlara bölünüp, buzdolabý poþetlerine koyularak buzdolaplarýnýn buzluk kýsmýnda veya derin dondurucuda saklanmalýdýr.

 

Buzdolabýnda -2 santigrat derecede 1-2 hafta, derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede daha uzun süre et saklanabilmektedir.

 

Piþirmek için buzluktan veya derin dondurucudan çýkartýlan et, yine buzdolabýnýn alt raflarýna indirilerek çözdürülmeli ve hemen piþirilmeli, tekrar dondurulmamalýdýr.”

 

PÝÞÝRME YÖNTEMÝ

Et hazýrlamada kullanýlan kesme tahtalarýnda çið sebze ve meyveleri doðrama iþleminin yapýlmamasý gerektiðini vurgulayan Fakýlý, piþirme yöntemlerine deðinerek, “Piþirme yöntemi olarak haþlama, fýrýnlama ve ýzgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kýzartma ve kavurma yönteminden kaçýnýlmalýdýr. Et mangal yapýlacaksa; kömürleþecek þekilde kýzartýlmamalý. Kömürleþen etler her zaman kanser riski taþýr” uyarýsýnda bulundu.

 

Etin ateþe yakýn olmasýnýn B1, B12, folik asit gibi vitaminlerin kaybýna yol açtýðýnýn altýný çizen Fakýlý, þöyle devam etti:

“Kurban Bayramý’nýn geleneksel yemeði haline gelen kavurma, içine tereyaðý veya kuyruk/iç yaðý eklemeden, kendi suyunda, kýsýk ateþte piþirilmeli. Kavurma ve kýrmýzý et öðle öðününde tüketilmeli, akþam öðününde ise sebze, kuru baklagil gibi posa içeriði yüksek yemekler tercih edilmelidir.

 

Et yanýnda asitli/gazlý içecekler yerine ayran, yoðurt, cacýk, salata, piyaz tüketilmeli. Sebze ve meyve tüketimi artýrýlmalý, mangal yapýlan etin yanýnda beyaz ekmek yerine tam tahýllý ekmek tüketilmeli.”

 

ÞEKERE DÝKKAT

Bayram ziyaretlerinde þeker, çikolata, hamur tatlýlarý ve beraberinde tüketilen etin hem kolesterolün yükselmesine hem de kilo alýmýna neden olduðuna iþaret eden Fakýlý, ev ziyaretlerine gidilirken düþük kalorili çorba, yoðurt, meyve, salata gibi yiyecekler yenerek evden çýkýlmasýnýn ikramlara “hayýr” deme þansýný doðurduðunu bildirdi.

 

Þerbetli hamur tatlýlarý yerine sütlü tatlýlarýn tercih edilebileceðini anlatan Fakýlý, çay ve kahvenin, yað ve þeker içermedikleri için bayramýn en masum ikramlarýndan görülse de içerdikleri kafein miktarýndan dolayý bayramda saðlýðý olumsuz etkileyebileceðini kaydetti.

 

Aþýrý kahve tüketiminin kalbin ritmini olumsuz yönde etkileyeceðini, kahvenin içerdiði kafein nedeniyle, kalpte ritim bozukluklarý meydana gelebileceðini ifade eden Fakýlý, sözlerini þöyle tamamladý:

 

“Bu da düzensiz kalp atýþlarýna, kalp çarpýntýsýna ya da taþikardi gibi rahatsýzlýklara neden olabilir. Kahve tüketimini günde 2 fincandan, çay tüketimini ise 3-4 fincandan fazla olmamalýdýr.

 

Bayram süresince diyette olacak kiþiler, zeytinyaðlý sebze yemeði veya ýzgara et ile bol yeþillikli salata ve yoðurt/ayran içeren bir menü tercih edebilir.

 

Saðlýklý yaþamanýn temel koþullarýndan biri olan fiziksel aktivitenin bayram süresince aksatýlmamalý. Sýcak yaz günlerinde her gün en az 2-2,5 litre su tüketiminin ihmal edilmemesi gerekir.”

---