ÞARBON HASTALIÐI

SANKO Üniversitesi Týp Fakültesi Enfeksiyon Hastalýklarý ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalý Baþkaný Prof. Dr. Celal Ayaz, þarbon hastalýðýnýn, etken olan bakteriyi taþýyan hayvanlarla doðrudan ya da dolaylý olarak temas etme ile bulaþtýðýný söyledi.

Þarbon hastalýðý ile ilgili uyarýlarda bulunan Prof. Dr. Ayaz, doðrudan temasýn bu hayvanlarýn etinin yenilmesi ya da hayvanýn kesilmesi sýrasýnda kaný ve diðer vücut sývýlarý ile temas edilmesi ile gerçekleþtiðini belirterek, “Dolaylý temas ise sanayi ürünlerinde kullanýlan hayvan yünleri, derileri vb. ile temastýr” dedi.

Þarbon hastalýðýnýn mikrobun vücuda girmesinden itibaren yaklaþýk 2-7 gün sonra ortaya çýktýðýný kaydeden Prof. Dr. Ayaz, þöyle devam etti:

“Ülkemizde en sýk görülen þekli deri þarbonudur. Bakterinin deriden girdiði yerde, ilk önce böcek ýsýrýðýna benzer kaþýntýlý bir þiþlik oluþur. Bu þiþlik 1-2 gün içerisinde 1-3 santimetre çapýnda siyah renkte bir yaraya dönüþür.

Baðýrsak þarbonu ise þarbonlu hayvanlarýn etinin çið yenmesi sonucu oluþur. Bulantý, kusma, ateþ gibi belirtilerle baþlar, bunu karýn aðrýsý, kanlý kusma ve kanlý ishal izler. Bu tip þarbonda tedaviye raðmen ölüm oraný yüksektir. 

Akciðer þarbonu, sanayi ürünlerinde kullanýlan hayvan yünleri, derileri ve kýllarýnýn solunum yolu ile alýnmasýyla bulaþýr. Soðuk algýnlýðýna benzeyen belirtilerle baþlar, yüksek ateþ, solunum güçlüðü vb. aðýr bulgularla devam ederek ölümle sonuçlanýr.”

 

ÞARBONDAN KORUNMADA NE YAPILMALIDIR?

Þarbondan korunmak için yapýlmasý gerekenlere deðinen Prof. Dr. Ayaz, “Þarbonlu olduðundan þüphelenilen veya ölen hayvanlar asla kesilmemeli ve derisi yüzülmemelidir. Þarbondan ölen hayvanlar mümkünse yakýlarak imha edilmeli veya 2 metre derinliðinde çukurlar açýlarak üzerine sönmemiþ kireç dökülüp gömülmelidir” diye konuþtu.

Hasta hayvanlarýn bulunduklarý ahýrlar ve taþýndýklarý araçlarýn dezenfekte edilmesi gerektiðine vurgu yapan Prof. Dr. Ayaz, “Hasta hayvanlarýn temas ettiði yem maddeleri, altlýklar ve gübre gibi bulaþýk materyaller yakýlarak imha edilmelidir. Hastalýk þüphesiyle yetkili birimler tarafýndan konulan karantina süresi sona ermeden hayvanlar kesilmemeli ve etleri yenmemelidir. Hastalýðýn görüldüðü bölgelerde, hayvanlar þarbona karþý aþýlanmalýdýr” uyarýlarýnda bulundu.

---