Ýlaç þirketi Daiichi Sankyo’da iþten çýkarýlan çalýþanlar þirketin geçmiþ dönem uygulamalarýný ortaya döktü. Ýddialara göre þirketin üst düzey yöneticileri, Daiichi’nin ilaçlarýný daha çok yazan doktorlarý ödüllendirdi. Doktorlar, ceplerinden para çýkmadan kongrelere gönderildi. Ayrýca ilaç mümessilleri yasak olmasýna raðmen doktorlarýn yazdýðý reçeteleri þirket yöneticileri ile paylaþtý.
Ýlaç þirketleri, mümessiller ve doktorlar arasýndaki iliþki kanunlarla düzenleniyor. Doktorlarýn bir þirketin ilacýný yazmalarý karþýlýðýnda hediyeler almasý ya da seyahate çýkarýlmasý gibi durumlar tamamen yasaklanmýþ durumda. Ancak Türkiye’de bu yasaklarýn çeþitli yollarla bazý ilaç firmalarý tarafýndan delindiði uzun süredir iddia ediliyor. Bu konuda ilaç þirketlerinin ilaç mümessillerine baský yaparak doktorlarýn kendi ilaçlarýný daha fazla reçetelendirmesini saðladýðý ileri sürülüyor. Kendi çalýþtýklarý bölgede þirketin ne kadar fazla ilacý hastalara yazýlýyorsa ilaç mümessillerinin de daha fazla prim aldýðý için yasal olmayan yöntemleri kullanabildiði ifade ediliyor.
MAÝL OLARAK REÇETE
Bu konuda son iddialar ise Japon ilaç devi Daiichi Sankyo ile ilgili eski çalýþanlarý tarafýndan ortaya atýldý. Eski çalýþanlarýn Baþbakanlýk Ýletiþim Merkezi’ne (BÝMER) yeni adýyla Cumhurbaþkanlýðý Ýletiþim Merkezi’ne (CÝMER) de ilettiði iddialara göre þirketin üst düzey yöneticileri, hangi doktorun kaç ilaç yazdýðýný bilmek istiyordu. Bunu saðlamalarý için çalýþanlara baský yapýldý. Gizli kalmasý gereken reçete bilgileri Daiichi’nin üst düzey yöneticilerine mail olarak gönderildi ya da þirket çalýþanlarýnýn tamamýnýn yer aldýðý whatsapp gruplarýndan paylaþýldý. Reçete bilgileri ise doktorlarýn bilgisayarýndan, hastane rapor odalarýndan veya eczanelerden elde ediliyordu.
ÝÇ DENETÝM YAPILDI
Ayrýca þirket çalýþanlarý ilaç firmasýnýn daha çok ilaç yazan doktorlarý kongreye götürmek istediðini, ilaçlarýný az yazan doktorlarýn ise kongre davetlerini iptal ettiðini ileri sürdü. Yine þirket çalýþanlarý üzerine çeþitli takýmlarýn kombine biletlerinin alýndýðý ve bunlarýn da Passolig aracýlýyla doktorlara hediye edildiði kaydedildi. Çalýþanlarýn þikâyeti üzerine ana firmanýn Türkiye’de iç denetim gerçekleþtirdiði ayrýca uluslararasý baðýmsýz denetim firmasý Ernst&Young’ýn da iddialar üzerine þirkette çalýþma yaptýðý öðrenildi. Ýç denetim ve Ernst&Young’ýn çalýþmasý sonrasýnda þirketin bazý üst düzey yöneticilerinin iþine son verildiði de ortaya çýktý.
HIZLA ÖNLEMLERÝ ALMAYA BAÞLADIK
DAIICHI Sankyo’ya geçici olarak atanan Genel Müdür Ayþe Uysal Torun konuyla ilgili Hürriyet’in sorularýný þöyle cevapladý: “Birkaç ay önce, þirketimizin bazý uygulamalarýnda düzensizliklerin olduðu yönündeki iddialar tarafýmýza ulaþmýþtýr ve bu iddialar dikkatle deðerlendirilmiþtir. Þirketimiz, uyum alanýndaki geri bildirimleri ve uyum kurallarýnýn ihlal edildiðine dair iddialarý hassasiyetle ele almaktadýr. Bu doðrultuda Ernst&Young ile iþbirliði içerisinde yapýlan iç denetleme sonucunda, sapmalarýn gelecekte tekrar etmemesi ve Uyum Programý ile ilgili süreçlerin daha da güçlendirilmesi amacýyla derhal belli önlemler tanýmlanmýþ ve hýzla uygulamaya konulmuþtur. Daiichi Sankyo, bütün çalýþanlarýnýn ilgili düzenlemelerin tamamýna uymasý için her türlü önlemi alma kararlýlýðýndadýr ve uygulamalarý da bunu yansýtmaktadýr. Taktir edeceðiniz üzere, gizlilik ve veri koruma gerekliliklerinin yaný sýra söz konusu iddialar kapsamýndaki kiþilerin menfaatlerinin korunmasý doðrultusunda, bu iddialara ait veriler ile ilgili, detaylý paylaþýmda bulunamýyoruz.”
YEMEK SINIRI DA AÞILABÝLÝYOR
ÞÝRKETÝN eski çalýþanlarýnýn diðer bir iddiasý ise þöyle: “Ýlaç mümessillerinin doktorlara ýsmarlayacaðý yemek bile yasalarla sýnýrlandýrýlmýþtýr. Burada harcanan para þirket tarafýndan ilaç mümessiline verilen gider kartý ile karþýlanýr. Birçok yemekte ödeme sýnýrý aþýlýr. Sýnýr aþýldýðý için sanki o yemekte birden fazla doktor varmýþ gibi gösteriliyordu. Þirket de bunu kabul ediyordu. Ayrýca bu yemeklerin de fotoðraflarý üst düzey yöneticilerle paylaþýlýyordu.”(www.hurriyet.com.tr)