Bulaþýcý ve tedavisi zor bir enfeksiyon

Týrnaklarda en sýk rastlanan hastalýklar arasýnda yer alan týrnak mantarý, bulaþýcý ve tedavisi zor bir enfeksiyondur. Týrnak mantarýna 'dermatofitler' adý verilen tek hücreli küf mantarý ve mayalar neden olmaktadýr. Týrnak yataðýný ve plaðýný tutan bu enfeksiyonun bulaþma yolu genellikle toprak, ýslak zeminler, ayakkabýlar, ortak kullanýlan terlik ile eþyalar ve hayvanlar gibi dýþ ortamlar olurken, çoðu zaman kiþinin kendisi ya da baþka bir insan da bulaþ kaynaðý arasýnda yer almaktadýr.

Ayak týrnaklarýný daha çok tehdit ediyor

Genellikle týrnaklarda kýrýlma, þekil bozukluðu, beyaz- sarý renk deðiþiklikleri, kalýnlaþma, týrnaðýn yataðýndan ayrýlmasý ve matlaþma gibi belirtilerle ortaya çýkan týrnak mantarý, ayak týrnaklarýnda daha sýk görülmektedir. Özellikle ayak parmaklarýnýn birinci týrnaðýnda daha çok rastlanýlan mantar süreç içerisinde diðer týrnaklara, parmak aralarýna ve ayak tabanýna, ayak tabanýndan ellere, ellerden de kasýklara ve vücudun diðer yerlerine yayýlabilmektedir.

Sauna, hamam ve spor salonlarýnda çýplak ayakla dolaþmayýn

Sauna, hamam, spor salonlarý gibi ýslak zeminlere çýplak ayakla basýlmasý, baþkasýnýn terlik veya ayakkabýlarýnýn giyilmesi, ayný ayakkabýnýn uzun süre kullanýlmasý, çoraplarýn her gün deðiþtirilmemesi, hijyene dikkat edilmemesi, sigara kullanýmý ve diyabet gibi hastalýklar mantar enfeksiyonu için risk faktörü oluþturmaktadýr. Bu enfeksiyon erkeklerde ve dolaþým bozukluðunun artmasý sebebiyle yaþlýlarda daha sýk izlenmektedir.

Sentetik ve sýký kýyafetler giyinmeyin!

Son yýllarda týrnak mantarýnýn gençlerde görülme sýklýðý da artýþ göstermektedir. Gençlerde sadece ayaklarda ve ellerde deðil, koltukaltý, kasýk ve gövdede de mantar enfeksiyonuna rastlanmaktadýr. Bu duruma sentetik ve sýký þort ile tayt gibi kýyafetlerin giyilmesi, herkesin yattýðý yerlere yatýlýp spor yapýlmasý ve ortak banyolarýn kullanýlmasý gibi sebepler neden olmaktadýr.

Kalýcý oje ve protez týrnaklar mantara davetiye çýkarýyor

Günümüzde bir moda akýmý haline gelen kalýcý oje, protez týrnak uygulamasý ve parlatýcý gibi týrnak kozmetikleri de mantara davetiye çýkarmaktadýr. Bu ürünlerin yapýmýnda ve çýkarýlmasýnda kullanýlan kimyasallar týrnaklarda yapýsal bozukluklar ve hasarlar yaratýp, mantar enfeksiyonlarýna yatkýnlýk geliþmesine sebep olmaktadýr.

Teþhis için týrnak kazýntýsý alýnýr

Dermatologlar görsel olarak baktýklarýnda mantar enfeksiyonuna ön taný koyabilmektedir. Ancak kesin teþhis için týrnaktan alýnan kazýntýnýn mikroskopta incelenmesi gerekmektedir. Kazýntý yöntemi ile teþhis edilemeyen durumlarda ise mantar kültürü yöntemi uygulanmaktadýr.

Tek týrnaðý etkileyen enfeksiyonda sürme ilaç tedavisi

Týrnak mantarýnýn tedavisi kolay deðildir. Tedavide öncelikle kaç tane týrnaðýn mantar enfeksiyonundan etkilendiðine bakýlýr. Tek bir týrnakta mantar bulunmasý durumunda genelde solüsyon, cilalar gibi sürme ilaç tedavisi uygulanmakta; ancak kötüleþen ve kalýnlaþan týrnaklarda sonuç týrnak çekimine kadar uzayabilmektedir.

Aðýzdan alýnan ilaçlarýn yan etkilerine dikkat edilmeli

Birden çok týrnaðýn mantar enfeksiyonuna tutulmasý durumunda ise genelde aðýzdan alýnan ilaçlarla en az üç ay tedavi uygulanmasý gerekmektedir. Ancak kullanýlan ilaçlar bir takým yan etkilere neden olmaktadýr. Ýlaçla tedavi olacak hastalarýn kullandýðý diðer ilaçlarýn mutlaka gözden geçirilmesi, böbrek ve karaciðer fonksiyonlarýna bakýlmasý ve normal deðerlere sahipse mantar tedavisine baþlanmasý gerekmektedir.

Ýlaç verilemeyen hastalar için lazerle týrnak mantarý tedavisi

Týrnak mantarýnda sürme tedavilere ilave olarak özellikle aðýzdan ilaç verilemeyen hastalarda süreci kolaylaþtýrmak ve kýsaltmak amacýyla haftalýk ya da 10 günlük seanslar halinde lazer ile de destek tedavisi uygulanabilmektedir. Bu tedavi yöntemlerinin hiçbirinde baþarý oraný yüzde 100 olmamakta, kiþiye ve mantarýn direncine göre bu oran deðiþebilmektedir.

Týrnak mantarýndan korunma önerileri:

• Ayný ayakkabý her gün giyilmemeli ve ayakkabýlar sýk sýk havalandýrýlmalý
• Ortak ayakkabý, terlik ve havlu kullanýlmamalý
• Çoraplar mutlaka 60 derecenin üstünde yýkanmalý ve günlük deðiþtirilmeli
• Ayaklar yýkandýktan sonra kaðýt havlu ile kurulanmalý ve kumaþ ayak havlusu kullanýlmamalý
• Ayak etrafýndaki derinin travmaya uðramamasýna dikkat edilmeli
• Havuz, sauna, banyo gibi ýslak zeminlerde çýplak ayakla dolaþýlmamalý
• Spor salonlarýnda kiþisel havlu ve terlik kullanýlmalý, sentetik ve sýký kýyafetler giymemeli
• Manikür-pedikür aletlerinin kiþisel ve steril olmasýna dikkat edilmeli