REFLÜDE ALARM BULGULARI

Gastroenteroloji Uzmaný Prof. Dr. M. Cemil Savaþ

‘Her 5 kiþiden birinde görülen Reflü hastalýðýnda alarm bulgularýna dikkat çekti.

 

REFLÜ NEDÝR?

 

Gastro-özefageal reflü hastalýðý; mideden (gastro) yemek borusuna (özefagus) asit, sindirilmiþ gýda, bazen safranýn geri kaçýþýna baðlý oluþan hastalýkdýr. Reflü sýklýðý ülkemizde eriþkinler arasýnda %20 oranýndadýr; yani her beþ eriþkinden birisinde reflü hastalýðý vardýr.

 

Tanýda klasik bulgular pirozis ve/veya regurjitasyon sorulur. Klasik bulgulardan göðüste yanma (heartburn, pirozis), bazen doðrudan göðüs kemiði arkasýnda, bazen de mideden göðüse yayýlan bir yanma hissi þeklinde tanýmlanýr. Aðýza acý-ekþi su, sindirilmiþ yemeklerin gelmesi (regürjitasyon), genellikle aðýr bir yemek sonrasý, bazen göðüste yanma ile birlikte, bazen de tek baþýna ortaya çýkabilir. 

 

Reflü hastalýðý bazen de tipik olmayan (atipik) belirtiler verebilir. Bunlar arasýnda; kalp krizi benzeri göðüs aðrýsý, diþte erozyonlar, sürekli boðaz temizleme, kronik farenjit, ses kýsýklýðý, ses tellerinde polip, nodül, larenjit, boðazda dolgunluk hissi (globus), aðýz kokusu, kronik öksürük, astým, tekrarlayan zatürre ataklarý, uykuda solunum zorluklarý, uykuda boðulma ataklarý reflüye baðlý oluþabilir.Reflüde sadece hikaye ile taný kesin olarak konabilmektedir, genç, kýsa hastalýk süresi olan ve alarm bulgusu olmayan hastalarda endoskopi taný amaçlý yapýlmamalýdýr. Taný sonrasý yaþam biçimi deðiþiklikleri ve asit azaltan ilaçlarla hastalara  tedavi verilmelidir.

 

REFLÜ NE ZAMAN TEHLÝKELÝDÝR? 

 

Reflü hastalarýnda endoskopi, hastalýðýn þiddetini belirleme, geliþen darlýk gibi komplikasyonlarý saptama, tehlike belirtileri (alarm bulgularý varlýðýnda) ve Barrett özofagusu (metaplazisi) denilen durumu erken yakalamak amacýyla yapýlýr. 

 

Barrett metaplazisi; uzun süreli reflü nedeniyle hasarlanan yemek borusu hücrelerinin ince barsak hücrelerine dönüþmesi sonucu ortaya çýkar. Bu durum bir kanser öncüsü olarak kabul edilir. Yani reflü aslýnda ilerleyen süreçde tehlikeli bir hstalýk olabilir ve kanser yapabilir, fakat bu belli þartlara ve zamana baðlýdýr. Barrett metaplazisi en çok 50 yaþýný geçmiþ ve 5 yýldan uzun süreli reflü yakýnmasý bulunan erkeklerde görüldüðünden, bu gruptaki kiþilere endoskopi yaptýrmalarý önerilmektedir. 

 

Diðer çok önemli bir husus tehlike iþareti veya alarm bulgularý dediðimiz ve kanser kuþkusu uyandýran bulgularýn varlýðýnda mutlaka endoskopi yapýlmalýdýr. 

 

Reflüde tehlike sinyali veren alarm bulgularý: Geçirilmiþ üst sindirim sistemi kanamasý (aðýzdan kahve telvesi þeklinde kusma ve/veya simsiyah, pis kokulu, cývýk, yapýþkan dýþkýlama), yutma güçlüðü (lokmalar göðüste takýlýr ve sýklýkla su içirilerek geçirilmeye çalýþýlýr), yutarken aðrý duyma, açýklanamayan kilo kaybý, kansýzlýk (erkeklerde görülen kanser açýsýndan daha risklidir, kadýnlarda aþýrý adet kanamasý nedeniyle oluþan kansýzlýk durumu yoksa endoskopi þarttýr), dýþkýda gizli kan saptanmasý, 5 yýldan daha uzun süreli reflü yakýnmalarý bulunan, 50 yaþýnýn üzerinde erkeklerde üst endoskopi yapýlmalýdýr. Bu bulgular olmayan genç hastalarda endoskopi gerekmez. Alarm bulgularý olan, tedaviye cevap vermeyen hastalarda bir kanseri erken yakalamak içim üst endoskopi mutlaka yapýlmalýdýr.

 

Reflü tedavisinde yaþam biçimi deðiþiklikleri ve doðru beslenme en az ilaçlar kadar önemlidir. 

 

Reflüde bazý besinlerin bazý kiþilerde problem oluþturabildiði gibi ayný besinin baþka bir reflü hastasýnda hiçbir olumsuz etki göstermeyebilir. Bu nedenle kiþinin kendi yapýsýný iyi gözlemlemesi ve kendi diyetini oluþturmasý gerekir. Genel olarak ‘dokunan yiyeceklerden sakýnmak’ gerekir. 

---

•