Gaziantep Özel Sevgi Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmaný Op. Dr. Murat ÝNCÝ Yaz aylarýnda sýk görülen Spor yaralanmalarý hakkýnda, önemli bilgiler verdi.
Yaz aylarýnda açýk havada spor yapan insanlarýn sayýsýnýn giderek artmasý spor yaralanmalarýnýn daha sýk görülmesine neden olmaktadýr. Spor yaralanmalarý sadece profesyonel sporcularda deðil, boþ zamanlarda hobi olarak spor yapan insanlarda da görülebilmekte ve hatta günlük aktiviteler sýrasýnda bile ortaya çýkabilmektedir. Yeterince ýsýnmadan yapýlan egzersizlerde , zorlamalar sonucu meydana gelmektedir.
Omuz Yaralanmalarý
Sýk görülür . basketbol, voleybol ve bunun gibi omuz kuþaðýný ilgilendiren sporlarý yapanlarda görülür. Omuzun hareketini saðlayan liflerin ani yýrtýk veya tekrarlayan travmalarla oluþan tendinit sonucu meydana gelir (tendinit). Bunun dýþýnda eklem çevresindeki bursa denilen su keselerinin mikro travmalarla iltihaplanmasýnda ( bursit) da aðrý ve hareket kýsýtlýlýðý gibi benzer þikayetler görülebilir.
Tedavinin baþýnda ekstremitenin dinlendirilmesi, soðuk tatbiki ve medikal tedavi uygulanýr. Tendinitlerde lokal kortizon tedavisi çoðu kez faydalýdýr. Bunlar la aðrý geçmezse, Ultrasonografi ve Manyetik Rezonans Görüntüleme gibi tetkikler yapýlarak sebebe yönelik tedavi yapýlýr. Tendonlarda yýrtýk varsa, artroskopik veya açýk yöntemle tendon tamiri yapýlýr.
Dirsek Yaralanmalarý
Sýklýkla tenis veya golf oynayan sporcularda görülür. Tornavida çevirenlerde vs. Dirseðin iç veya dýþ bölgesinde aðrý ve hassasiyet þikayeti vardýr. Fizik muayene ile taný konur. Direkt grafide çoðu zaman bulgu yoktur. USG ve MRG ile taný doðrulandýktan sonra, lokal kortizon enjeksiyonu, bandajlar ve buz ile konservatif tedavi uyðulanýr. Nadiren dirsek uzun kol atel ile istirahata alýnýr.Hastalarýn çoðunda bu tedavi ile iyi sonuç alýnýr. Bu tedaviyle baþarý saðlanamazsa, cerrahi tedavi uygulanýr.
El bileði ve el Yaralanmalarý
Her tür spor faliyetinde sýk görülen hastalýk grubudur. Tekrarlayan hareketlere baðlý olarak tendinitler sýk görülür. Aðrý ve ilgili bölgede fonksiyonlarda kýsýtlýlýk görülür. Tedavisinde soðuk uyðulama, istirahat, atel ve ilaç tedavisi önerilir. nadiren cerrahi tedavi gerektirir.
Þiddetli travma sonucu el bileði ve el kemiklerinde kýrýk veya çýkýklarý görülebilir. Bu durumda çok þiddetli ani baþlayan aðrý, fonksiyon kaybý ve þekil bozukluðu gözlenir. En kýsa sürede mutlaka ortopedi doktoruna baþvurulmasý gereklidir.
Kalça ve Bacak
Yaralanmalarý
Spor yaralanmalarýnda sýk görülen durum degildir. Özellikle spora baþlamadan önce yetersiz ýsýnma ve gerdirme sonucu uyluðun iç kýsmýnda ve ön yüzdeki kaslarda aþýrý zorlanma meydana gelir. sorunlu bölgede aðrý bulunur. Zorlayarak devam edilirse kasta yýrtýk veya kas içi kanama meydana gelebilir. Bu sebeple ilk bulgular baþladýðýnda spora hemen ara verilmelidir. Tedavide buz tatbiki ve bandaj tedavisi yapýlýr.
Diz Yaralanmalarý
Spor yaralanmalarýnýn en sýk görüldüðü bölgedir. Sýklýkla osteokondral lezyonlar, menisküs yýrtýklarý, ön çapraz bað yýrtýklarý ve nadir görülse de diz ekleminin kýrýk ve çýkýklarýdýr.
Menisküs yýrtýklarýnda diz içinde þiþlik, aðrý, kilitlenme ve aktivite kýsýtlanmasý görülür. Taný muayene ve MRG ile konur. Menisküs yýrtýklarý yerine ve tipine baðlý olarak, erken dönemde saptanýrsa, tamir edilir. Aksi durumda, yýrtýk olan kýsým artroskopik yöntemle temizlenir. Ön çapraz bað yýrtýklarýnda, erken dönemdeki aðrý, þiþlik ve eklem hasssiyeti þikayetlerine; yürürken boþalma bulgularý eklenir. Özellikle profesyonel sporcularda olmak üzere, genç ve aktif hastalarda ön çapraz bað tamiri yapýlýr. Bunlarýn dýþýnda medial ve lateral bað yýrtýklarý da görülebilir. Genellikle tedavisi alçý atel veya breys ile yapýlmaktadýr.
Ayak bileði Yaralanmalarý
Bir diðer sýk görülen spor yaralanmasý ayak bileði burkulmasýdýr. Basit bir burkulmadan, ayak bileði çýkýk ve kýrýklarýna kadar çeþitli problemler görülebilir. En sýk görülen yaralanma tipi; antero-talo fibuler baðýn yýrtýlmasýdýr. Tedavisi erken dönemde alçý , atel veya breys ile ayakbileginin istirahatýdýr.kronik ve tekrarlayan burkulmalar da cerrahi tedavi gerekebilir.
Yaz aylarýnda sýk görülen diðer bir spor yaralanmasý ise aþil tendon injurileridir. Koþucularda tekrarlayan travmalara baðlý olarak aþil tendiniti sýk görülür. Tedavisi istirahat, buz uygulama, breys , alçý-atel uygulama ve ilaç tedavisidir. nadir görülen yararalanmalardan biri de aþil tendon yýrtýðýdýr. Hasta travma anýnda býcak batmasý tarzýnda aðrýdan bahseder. Fizik muayene ve MRG inceleme taný koydurucudur. Sýklýkla Tedavisi cerrahidir.
Uzun süre ve zorlayýcý aktiviteler sonrasý ayak bilegi kemiklerindeki aðrý bizlere stres kýrýðýný düþündürür. Çekilen grafilerde patoloji saptanmayabilir, taný sintigrafi ve MRG ile konur. Tedavi çoðu kez konservatiftir.