SANKO Üniversitesi Saðlýk Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Araþtýrma Görevlisi Diyetisyen Saadet Özen, metabolizmada birçok deðiþikliðe yol açan oruç sürecinden sonra, normal beslenme düzenine nasýl geçilebileceði ve bayramda nelere dikkat edilmesi gerektiði ile ilgili önerilerde bulundu.
Özen, “Bayramda baskülden korkmayýn. Yaklaþýk 17 saat süren en uzun günlerde tutulan oruçla, 2 öðün beslenmeye alýþmýþ olan vücudumuzu bayramda normal beslenme düzenine ayak uydurmaya alýþtýrmalýyýz” dedi.
Bayramda hazýrlanan yoðun kalorili yemekler ve bayram tatlýlarýyla bu sürecin zorlaþtýðýný belirten Özen, bir takým pratik yöntemlerle bu sürecin saðlýðýmýza zarar vermeden atlatýlabileceðini söyledi.
Ramazan süresince, uzun açlýklarýn ve azalan fiziksel aktivitenin metabolizma hýzýmýzý yavaþlattýðýný yani vücudumuzun bizi hayatta tutmak için harcadýðý enerjiyi oldukça düþürdüðünü kaydeden Özen, “Bütün organlarýmýz daha az çalýþtý. Normal beslenme düzenine geçerken geleneklerimize göre büyük bayram sofralarý kurarsak ve þerbetli tatlýlarýmýzý tüketirsek, yavaþlayan vücudumuz bu ani deðiþikliðe en iyi ihtimalle yað depolayarak yani bize kilo aldýrarak yanýt verecektir” dedi.
VÜCUDU KORUMAYA YÖNELÝK ÖNERÝLER
Özen, istenmeyen sonuçlarla karþýlaþmak istemeyenler için, vücudu korumaya yönelik olarak þu önerilerde bulundu:
“3 öðün beslenme düzeni oluþturmak ile iþe baþlayýn: Kahvaltý, öðle ve aksam yemeði olmak üzere üç ana öðün düzeni oluþturun. Daha sonra ara öðün ekleyerek eski yeme düzeninize dönün.
Bayram sofralarýný hafif yiyeceklerden oluþturun: Çocuklar, torunlar, özlenenler ile birlikte oturduðumuz bu sofralarda en güzel yemekleri ikram etmek istediðinizi biliyoruz. Ama bu süreç alýþýk olmadýðýnýz saatlerle bir araya geldiðinde vücudumuz sindirim sürecinde zorlanýyor. Bu sebeple daha hafif ve daha saðlýklý menüler belirleyin.
Sofralarýnýzda tüm besin ögelerine yer verin: Menülerinizi oluþtururken, et grubu, süt grubu, tahýl grubu besinlere ve sebzelere yer verin. Özellikle kabýzlýk sorunu yaþýyorsanýz, sebze ve meyvelere yer açýn. Alacaðýnýz doðal posa ile baðýrsaklarýnýzý koruyun. Sofranýzýn yeterli ve dengeli beslenmeye uygun olmasýný saðlayýn.
Akþam yemeðinizi geç saatlere býrakmayýn: Ýftar saatinde beslenmeye alýþtýk. Ama akþam yemeðinizi daha erken saatlere çekmeye çalýþýn. Midenizin uyku saatinize kadar sindirimini tamamlayýp dinlenmesine izin verin.
Uyku düzeninize geri dönün: Artýk sahur yapmaya 11 ay ara vereceðimize göre uyku düzenimizi oluþturabiliriz. En az 8 saat uyuyup dinlenebileceðiniz bir düzen oluþturun.
Bayram tatlýlarýnýzý hafifletin: Misafirperver bir toplum olarak sevdiklerimize en güzel tatlýlarý ikram etmeyi seviyoruz. Ama onlarýn saðlýklarý daha önemli bunu biliyoruz. Bu sebeple yoðun kalorili þerbetli, kremalý aðýr tatlýlara yönelmeyin. Daha hafif tatlýlarý tercih edin. Alternatifleriniz arasýna sütlü tatlýlarý, dondurmayý ekleyin. Sýcak yaz günlerinde misafirleriniz bu hoþ sürprizinizden hoþlanacaklardýr. Baklava olmazsa bayram olmaz diyenlerdenseniz, küçük bir dilim baklavanýn yanýna bir top dondurma koyabilirsiniz. En azýndan birçok þerbetli tatlýnýn vereceði kaloriyi düþürürsünüz.
Ýkramlara karþý saðlýðýnýzý koruyun: Çikolata, lokum, þerbetli tatlýlar, börekler, çörekler ikram eden sevdikleriniz kýrmadan saðlýðýnýza dikkat ettiðinizi söyleyin. Böylece size ýsrar edilmesini engellemiþ olursunuz. Su, siyah çay, bitki çayý, ayran gibi saðlýklý içecek tercihleriyle de güzel gönüllerini kýrmamýþ olursunuz. Ayný zamanda sývý dengenizi saðlamýþ olursunuz.
Sývý tüketimini artýrýn: Özellikle sýcak havalarda artan sývý ihtiyacýmýza cevap verin. Günde 1,5- 2 litre su tüketimine özen gösterin. Siyah çay, kahve gibi içecekler, vücuttan su atýlmasýný saðladýklarý için, su tüketiminizi artýrýn.
Bayram ziyaretlerini avantaja dönüþtürün: Yürüyerek gidebileceðiniz yerlere araçla gitmeyin. Azalan fiziksel aktivitenizi yükseltmeye çalýþýn. Merdiven kullanýn ve yürüyün. Vücudunuzun hýzýnýn yükselmesine katký saðlayýn.”
BAYRAM TATLISI ÖNERÝSÝ
Özen bayram tatlýsý olaraksa dondurmalý meyve kokteyli önerdi. Özen’in ili kiþilik dondurmalý meyve kokteyli tarifi þöyle:
“- 3 yemek kaþýðý karpuz,
- 2-3 adet dilimlenmiþ çilek,
- 4-5 dilim muz,
- 3 dondurma kaþýðý dondurma,
- Üzerini süslemek için biraz badem, ceviz veya fýstýk.
Dondurma kâsemizin en altýna karpuzu koyuyoruz. Üzerine ister evde yaptýðýnýz ister hazýr aldýðýnýz dondurmamýzý koyuyoruz. Üzerine muz ve çilek dilimlerini yerleþtiriyoruz. Biraz badem, ceviz veya fýstýkla süslüyoruz. Sevdiklerimize serin ve hoþ bir sürpriz sunuyoruz. Bayramýnýzý sevdiklerinizle en güzel þekilde geçirmeniz dileðiyle.”